In deze gids bespreken we alles over kleurgebruik op websites. Van de geschiedenis van kleur op websites tot de context, kleurpsychologie, hoe kleurgebruik de gebruikerservaring beïnvloedt en hoe je de juiste kleuren kiest voor je website.
Kleur is een belangrijk onderdeel van webdesign omdat het grotendeels de context van een website bepaalt. Kleuren kunnen emoties opwekken, de aandacht van de gebruiker grijpen, of zelfs de manier waarop gebruikers je website gebruiken beïnvloeden. Bovendien kan kleurgebruik op een website helpen bij het communiceren van de boodschap van een bedrijf of merk.
In de begindagen van het internet waren er alleen monitoren in monochroom. Je kent ze misschien wel, de gifgroene letters op een zwarte achtergrond. In de jaren 90 werden de eerste kleurenmonitoren geïntroduceerd en begonnen webontwerpers te experimenteren met kleur om hun websites meer visueel aantrekkelijk te maken. In de loop der jaren is het gebruik van kleur steeds belangrijker geworden in webontwerp, monitoren worden met elke generatie beter en kunnen een uitzonderlijke hoeveelheid kleuren laten zien. Vandaag de dag is kleur een fundamenteel onderdeel van webontwerp.
De psychologie van kleuren is een belangrijk aspect van kleurgebruik op websites. Elk kleur heeft een bepaalde betekenis en kan emoties opwekken. Bijvoorbeeld, rood wordt vaak geassocieerd met opwinding en blauw met rust. Het is belangrijk om de juiste kleuren te kiezen om de juiste emoties op te wekken bij de gebruiker.
Rood wordt vaak geassocieerd met emoties zoals urgentie, actie en energie. Dit maakt rood een populaire keuze voor knoppen en andere actie-elementen, zoals "koop nu" of "meld je aan" knoppen. Rood wordt ook vaak gebruikt als accentkleur om aandacht te trekken naar bepaalde elementen op de pagina, zoals belangrijke aankondigingen of nieuwsberichten. Aangezien rood een opvallende kleur is, kan het ook worden gebruikt om gebruikers te waarschuwen voor fouten of gevaarlijke situaties.
Blauw wordt vaak geassocieerd met gevoelens van rust, wijsheid en professionaliteit. Dit maakt blauw een populaire keuze voor de achtergrondkleur van een website of voor de kleur van de header, omdat het een rustige en professionele uitstraling geeft. Verschillende tinten van blauw kunnen verschillende emoties uitlokken, zoals een donkerblauw kan gevoel van professionaliteit geven, terwijl een helderblauw een frisse en opwindende uitstraling kan geven.
Geel wordt vaak geassocieerd met gevoelens van vreugde, opwinding en optimisme. Geel is een positieve kleur. Dit maakt geel een populaire keuze als accentkleur, zoals knoppen of call-to-action elementen. Een andere reden waarom geel zo populair is, is dat geel vaak geassocieerd wordt met waarschuwingen, omdat het een opvallende kleur is die snel opvalt.
Groen wordt vaak geassocieerd met gevoelens van natuur, gezondheid en groei. Dit maakt groen een populaire keuze voor de achtergrondkleur van een website of voor accenten, omdat het een rustgevende en natuurlijke uitstraling geeft. Groen wordt ook vaak gebruikt in webontwerp om een "groene" of milieuvriendelijke boodschap over te brengen, zoals een website over duurzaamheid of milieubescherming.
Paars wordt vaak geassocieerd met gevoelens van koninklijkheid, spiritualiteit en creativiteit. Paars kan ook worden gebruikt om een sfeer van luxe of exclusiviteit te creëren, zoals op een website van een high-end merk of een high-end product.
Oranje wordt vaak geassocieerd met gevoelens van enthousiasme, vriendelijkheid en opwinding. Het is de kleur van ‘samen’ en is natuurlijk onze Nationale kleur. Oranje kan ook worden gebruikt om een sfeer van vriendelijkheid en enthousiasme te creëren, zoals op een website van een kindvriendelijk merk of een product.
Roze wordt vaak geassocieerd met gevoelens van genegenheid. In de zachte tinten wordt vaak geassocieerd met een bepaalde doelgroep, zoals vrouwen of kinderen. In fellere tinten is het een vrolijke, positieve actie-kleur.
Grijs wordt vaak geassocieerd met gevoelens van neutraliteit, stabiliteit en professionaliteit. Grijs wordt ook vaak gebruikt als secundaire of basiskleur in webontwerp om de leesbaarheid te verbeteren, omdat grijs een rustige kleur is die niet afleidt van de tekst. Grijs kan ook erg saai en eenzaam zijn.
Bruin wordt vaak geassocieerd met gevoelens van stabiliteit en authenticiteit. Het wordt vaak gebruikt in webontwerp om een natuurlijke of authentieke boodschap over te brengen, zoals een website over ecologie.
Zwart wordt vaak geassocieerd met gevoelens van elegantie, professionaliteit en formaliteit. Dit maakt zwart een populaire keuze voor de achtergrondkleur van een website die luxe wil uitstralen. Het gebruik van te veel zwart op een website kan echter een donkere en sombere sfeer creëren, dus het is aanbevolen om zwart te gebruiken als accentkleur in combinatie met andere, helderdere kleuren om een harmonieus en aantrekkelijk ontwerp te creëren.
In de kleurentheorie zijn er drie primaire dimensies van kleur: tint, verzadiging en helderheid (ook bekend als waarde).
Kleurtoon verwijst naar de dominante golflengte van het licht waaruit een specifieke kleur bestaat. Voorbeelden van tinten zijn rood, oranje, geel, groen, blauw en paars.
Verzadiging verwijst naar de intensiteit van een tint. Een kleur kan worden omschreven als sterk verzadigd of onverzadigd. Een sterk verzadigde kleur is zuiver en sterk, terwijl een onverzadigde kleur meer gedempt en grijs is.
Helderheid, ook bekend als waarde, verwijst naar de lichtheid of donkerheid van een kleur. Een kleur kan worden omschreven als helder of donker.
Door deze drie dimensies van kleur te combineren kan een bijna eindeloze verscheidenheid aan kleuren ontstaan. Het is belangrijk om deze kleurdimensies in gedachten te houden bij het kiezen van kleuren voor je website, omdat deze kleurdimensies van invloed zijn op hoe gebruikers de kleuren waarnemen en interpreteren. De juiste combinatie van kleuren kan helpen bij het creëren van de juiste sfeer en het overbrengen van de juiste boodschap.
Het kleurenwiel is een hulpmiddel dat wordt gebruikt bij het kiezen van kleuren in webontwerp en andere visuele media. Het kleurenwiel is opgebouwd uit de primaire kleuren: rood, geel en blauw, en de secundaire kleuren die ontstaan door de primaire kleuren te mengen: oranje, groen en paars.
Er zijn verschillende manieren om kleuren te combineren op het kleurenwiel, zoals analoge kleuren, complementaire kleuren, triadische kleuren en tetradische kleuren.
Analoge kleuren zijn kleuren die naast elkaar op het kleurenwiel liggen, zoals rood en oranje of blauw en groen. Deze kleuren zijn vaak geschikt voor een rustige en harmonieuze uitstraling.
Complementaire kleuren zijn kleuren die tegenover elkaar op het kleurenwiel liggen, zoals rood en groen of blauw en oranje. Deze kleuren zorgen vaak voor een hoog contrast en een opvallende uitstraling.
Triadische kleuren zijn kleuren die op een driehoekige manier op het kleurenwiel zijn geplaatst, zoals rood, geel en blauw of groen, oranje en paars. Dit type kleurencombinatie kan een opvallende en dynamische uitstraling geven, omdat deze kleuren een goed evenwicht hebben tussen contrast en harmonie.
Tetradische kleuren zijn kleuren die op een vierhoekige manier op het kleurenwiel zijn geplaatst, zoals rood, geel, blauw en groen of oranje, paars, groen en rood. Dit type kleurencombinatie kan een complexe en interessante uitstraling geven.
Er zijn verschillende factoren waarmee rekening gehouden moet worden bij het kiezen van de juiste kleuren voor een website. Hieronder zijn enkele van de belangrijkste factoren:
Kleurgebruik kan bijdragen aan de professionaliteit van een website. Een professioneel ontworpen website met een geschikt kleurgebruik kan vertrouwen opwekken bij de gebruiker en de indruk geven van een serieus en betrouwbaar bedrijf.
Kleur is een belangrijk onderdeel van de branding en marketing van een website. Het kan helpen bij het creëren van een herkenbare merkidentiteit en het onderscheiden van een website van de concurrentie. Het is daarom altijd belangrijk om de huiskeuren in het ontwerp te integreren. Maak slim gebruik van de kleuren, neem ze niet zomaar 1 op 1 over maar zorg voor een harmonieus en passend ontwerp door steunkleuren toe te voegen of een basiskleur te introduceren die past bij de huiskleuren. Gebruik de huiskleuren zo als actiekleuren.
Kleurgebruik kan de gebruikerservaring op verschillende manieren beïnvloeden. Bijvoorbeeld, de juiste kleuren kunnen de leesbaarheid verbeteren, de navigatie vergemakkelijken, en de aandacht van de gebruiker vestigen op belangrijke elementen.
Toegankelijkheid is een belangrijk aspect van kleurgebruik op websites. Dit betekent dat een website toegankelijk moet zijn voor mensen met visuele beperkingen. Dit kan worden bereikt door het gebruik van hoog contrasterende kleuren en goede leesbaarheid. Test je kleuren op het juiste contrast met een tool, zoals de Contrast Checker.
Kleurgebruik kan ook de conversie op een website beïnvloeden. De juiste kleuren kunnen bijvoorbeeld de aandacht van de gebruiker vestigen op een call-to-action knop, waardoor de kans op conversie groter wordt. Bijvoorbeeld een opvallende of uitermate positieve kleur.
Er zijn verschillende trends in kleurgebruik op websites die op dit moment populair zijn.
De context waarin kleuren worden gebruikt, is van groot belang voor hoe gebruikers de kleuren waarnemen en interpreteren. De context kan bijvoorbeeld betrekking hebben op de cultuur, de omgeving of de doelgroep van de website.
Een voorbeeld van hoe cultuur de context van kleuren kan beïnvloeden, is hoe wit in veel westerse culturen wordt geassocieerd met onschuld en reinheid, terwijl wit in veel oosterse culturen wordt geassocieerd met rouw en verdriet. Een ander voorbeeld is hoe kleuren kunnen worden beïnvloed door de omgeving. Zo kan een kleur die op een zonnige dag helder en vrolijk overkomt, op een bewolkte dag somber en triest overkomen. Daarnaast kan de doelgroep van de website ook invloed hebben op de context van kleuren. Een website gericht op kinderen zal bijvoorbeeld andere kleuren gebruiken dan een website gericht op zakelijke professionals.
Het is daarom belangrijk om rekening te houden met de context waarin kleuren worden gebruikt in webontwerp, om ervoor te zorgen dat de gewenste emoties en boodschappen worden overgebracht op de gebruiker.
Kleurvoorkeuren kunnen variëren tussen verschillende demografische groepen, zoals mannen en vrouwen, ouderen en jongeren. Onderzoek heeft aangetoond dat mannen en vrouwen vaak verschillende kleurvoorkeuren hebben. Bijvoorbeeld, mannen zijn vaak aangetrokken tot heldere en felle kleuren, terwijl vrouwen vaak meer gevoelig zijn voor zachte en subtiele kleuren.
Ouderen hebben vaak een andere kleurvoorkeur dan jongeren. Ouderen zijn vaak aangetrokken tot rustige en neutrale kleuren, terwijl jongeren vaak meer gevoelig zijn voor heldere en opvallende kleuren. Bovendien, ouderen kunnen soms moeite hebben met het onderscheiden van bepaalde kleuren, dus het is belangrijk om contrasterende kleuren te gebruiken om de leesbaarheid te verbeteren.
Deze algemene trend is niet altijd toepasbaar en kan afwijken per persoon, ook kan het kan ook afhangen van het soort product of dienst die je aanbiedt en de doelgroep die je wil bereiken. Het is daarom aanbevolen om gebruikersonderzoek uit te voeren om de specifieke kleurvoorkeuren van de doelgroep te achterhalen.
Jij hebt natuurlijk zelf ook voorkeur voor bepaalde kleuren. De kunst is een mooie 'mix' te vinden van kleuren die passen bij je ideale klant of doelgroep, plus wat je zelf mooi vind. Het mag immers best een beetje persoonlijk zijn toch?
Soms heb je van die situaties dat de theorie gewoon niet voor je werkt. Of dat je een dilemma hebt; twee merken (kleuren) samenvoegen bijvoorbeeld. Dan moet je werken met wat je hebt. Of dat je gevoel anders zegt dan je hoofd. Doe eens lekker rebels, durf buiten de lijntjes te kleuren!
Om snel een palet te genereren, of om te spelen met kleur, kun je een kijkje nemen op de website Coolors.co. Daar vind je inspiratie, maar ook een heel scala aan tools om je kleurenpalet te verfijnen!
Zodra je professioneel websites gaat maken is consistentie en snelheid belangrijk. We kennen allemaal die ene klant die nadat een website bijna klaar is toch nog even belt 'Mag die blauwe kleur wat feller?' of 'Ik wil toch graag oranje in plaats van geel.' Alle pagina's van een website nalopen en overal kleuren aanpassen is een tijdrovende klus. Beter is het om te investeren in een goed framework waarbij je werkt met variabelen.
Als je werkt met Oxygen of Bricks kan ik je dit framework van harte aanraden. Van elke kleur worden automatisch 6 varianten gemaakt, van donker naar licht. Je kunt de variabelen finetunen op verzadiging en helderheid. Plus een set transparanten voor overlays. Kleuren kun je instellen voor knoppen, links, en werkelijk alle elementen op je website.
Naast kleuren werkt Automatic CSS op dezelfde manier voor lettertypes, tussenruimtes, grids, etc. Alles werkt op een mathematische schaal (die je ook nog eens kunt instellen). Het werkt fantastisch out-of-the-box, wil je meer controle dan is werkelijk alles tot in de kleinste procenten in te stellen. Dat maakt het later aanpassen van je werk werkelijk een fluitje van een cent. ;-)
Lees er alles over op de website van AutomaticCSS.com.
